മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം

കേരളത്തിലെ വിദ്യാഭ്യാസമണ്ഡലത്തില്‍ ഇപ്പോള്‍ സജീവമായി ചര്‍ച്ച ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത് വിദ്യാഭ്യാസത്തെക്കുറിച്ചല്ല, മറിച്ച് ഗുണമേന്മാ വിദ്യാഭ്യാസത്തെക്കുറിച്ചാണ്. യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ഗുണമേന്മാ വിദ്യാഭ്യാസം എന്ന പദം തന്നെ വിദ്യാഭ്യാസത്തെ ലളിതവല്‍ക്കരിക്കലാണ് അഥവാ പരിമിതപ്പെടുത്തുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. ഗുണമേന്മാ വിദ്യാഭ്യാസം എന്നതിനു ബദലായി മൂല്യാധിഷ്ടിത വിദ്യാഭ്യാസം എന്നാണ് നാം ചിന്തിക്കേണ്ടിയിരുന്നത്. അടുത്തകാലത്തായി നമ്മുടെ ചില വിദ്യാഭ്യാസ പ്രവര്‍ത്തകര്‍ മൂല്യങ്ങളെക്കുറിച്ചു സംസാരിക്കാന്‍ തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട് എന്നത് ആശാവഹം തന്നെ.

എന്താണ് മൂല്യങ്ങള്‍? സ്വാഭാവികമായി ഉയരുന്ന ചോദ്യമാണിത്. മനുഷ്യന്‍ ജീവിതത്തില്‍ എങ്ങനെയെല്ലാം പെരുമാറണം എങ്ങനെ പാടില്ല എന്നീ ശീലങ്ങളുടെ ബോധവും അത് പ്രകടമാക്കുന്നതുമായ മൗലികമായ ആചാരമാണ് മൂല്യങ്ങള്‍.  ഭാരതീയരുടെ മൂല്യങ്ങളെ പഞ്ചമൂല്യങ്ങള്‍ എന്നുവിളിക്കാം. ആദരണം, അനുസരണം, അച്ചടക്കം, അംഗീകാരം, അനുഭാവം എന്നിവയാണിത്. മുതിര്‍ന്നവരെ ആദരിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നത് നമ്മുടെ സദാചാരമൂല്യങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന ഘടകമാണ്. നമ്മുടെ കൈയിലെ അഞ്ചുവിരലുകളോട് നമുക്ക് പഞ്ചമൂല്യങ്ങളെ ബന്ധപ്പെടാവുന്നതാണ്. കൈയിലെ പെരുവിരലാണ് ആദരണമൂല്യമായി നാമോര്‍ക്കേണ്ടത്. നാം പരസ്പരം ആദരിക്കുകയും ബഹുമാനിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോള്‍ ബാക്കി നാലുമൂല്യങ്ങളും താനെയുണ്ടാകും.

ഇവിടെ നാമോര്‍ക്കുക. അധ്യാപകന്‍ ക്ലാസിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോള്‍ വിദ്യാര്‍ത്ഥികള്‍ എഴുന്നേല്‍ക്കുന്നത് മൂല്യങ്ങളുടെ ആചരണമാണ് കാണിക്കുന്നത്. അതായത് ആദരിക്കുക എന്നത് പ്രഥമ കര്‍ത്തവ്യം. തുടര്‍ന്ന് അടുത്ത മൂല്യത്തിലേക്ക് ഗുരുനാഥന്‍ വിദ്യാര്‍ത്ഥിയെ പരിശീലിപ്പിക്കുന്നു. തന്റെ ഒരു ആംഗ്യത്തിലൂടെ വിദ്യാര്‍ത്ഥിയോട് ഇരിക്കാന്‍ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ‘അനുസരണം’ എന്ന മൂല്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി എല്ലാ വിദ്യാര്‍ത്ഥികളും ചിട്ടയോടെ ഇരിക്കുന്നു. സ്വാഭാവികമായി മൂല്യപ്രകടനത്തിന്റെ അടുത്തഘട്ടം നമുക്കു ദര്‍ശിക്കാം. എല്ലാ വിദ്യാര്‍ത്ഥികളും ചിട്ടയോടെ ഇരിക്കുമ്പോള്‍ അവിടെ അച്ചടക്കം എന്ന മൂല്യം സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നു. സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ് പറഞ്ഞ ‘അച്ചടക്കമുള്ള ജനതയാണ് ഒരു രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സമ്പത്ത്’ എന്ന ചിന്തയിലേക്ക് നാം ആനയിക്കപ്പെടുന്നു.

അച്ചടക്കത്തില്‍ നിന്നാണ് ഒരു വ്യക്തിക്ക് അംഗീകാരം ലഭിക്കുന്നത്. അതുപോലെതന്നെ പരസ്പരം അംഗീകരിക്കുക എന്നത് ജനാധിപത്യപരമായ മൂല്യങ്ങളിലേക്കുള്ള ഒരു ചുവടുവെപ്പാണ്. പരസ്പര അംഗീകാരങ്ങളാണ് അനുഭാവം അഥവാ അനുകമ്പ സൃഷ്ടിക്കുന്നത്. പഞ്ചമൂല്യങ്ങളെ നേരത്തെ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ കൈവിരലുകളിലെ അഞ്ചുവിരലുകളോട് ബന്ധപ്പെടുത്തിയാല്‍ പെരുവിരല്‍ ആദരണമൂല്യവും ചൂണ്ടുവിരല്‍ അനുസരണമൂല്യവും നടുവിരല്‍ അച്ചടക്കമൂല്യവും മോതിരവിരല്‍ അംഗീകാരമൂല്യവും ചെറുവിരല്‍ അനുഭാവമൂല്യവുമായി കാണേണ്ടതാണ്.

ഇവിടെ വിരലുകളോട് ബന്ധപ്പെടുത്താനൊരു കാരണമുണ്ട്. പെരുവിരല്‍ നടുവിരലുകളെയും ഒരുപോലെ ആദരിക്കുന്നതു കാണാം. ചൂണ്ടുവിരലാണ് അനുസരിപ്പിക്കുന്നത്. നടുവിരല്‍ ഉയര്‍ന്നുനില്‍ക്കുന്നതിലൂടെ അച്ചടക്കം ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്ന മൂല്യമാണെന്നു മനസ്സിലാക്കാം. ബുദ്ധമത ഗ്രന്ഥങ്ങളില്‍ സദാചാരപരമായ മൂല്യങ്ങള്‍ ധാരാളമുണ്ട്. ബുദ്ധമതക്കാര്‍ മൂല്യങ്ങളെ നിഷേധ രൂപത്തിലുള്ളതും വിധി രൂപത്തിലുള്ളതും എന്നിങ്ങനെ തരംതിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ചെയ്യുരുതാത്തതേത് എന്നുപറഞ്ഞുതരുന്നതാണ് നിഷേധരൂപ മൂല്യങ്ങള്‍. ചെയ്യേണ്ടത് ഏത് എന്നു പറഞ്ഞുതരുന്നതാണ് വിധി മൂല്യങ്ങള്‍. ബുദ്ധമതത്തിലെ നിഷേധരൂപത്തിലുള്ള മൂല്യങ്ങളെ അതായത് ചെയ്യാന്‍ പാടില്ലാത്തത് അഞ്ചുശീലങ്ങളായാണ്, അഥവാ പഞ്ചശീലങ്ങള്‍ എന്നാണറിയപ്പെടുന്നത്.

1. മോഷ്ടിക്കാതിരിക്കുക

2. കൊല്ലാതിരിക്കുക

3. വഴിപിഴച്ച ലൈംഗിക ബന്ധങ്ങളില്‍ ഏര്‍പ്പെടാതിരിക്കുക.

4. കള്ളം പറയാതിരിക്കുക.

5. മദ്യപിക്കാതിരിക്കുക.

ഇവിടെയാണ് നാം മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസത്തെക്കുറിച്ച് ഗഹനമായി ചര്‍ച്ച ചെയ്യപ്പെടേണ്ടത്. നമ്മുടെ പുതിയ വിദ്യാഭ്യാസം വിദ്യാര്‍ത്ഥികളെ ഈ അഞ്ചുശീലങ്ങളില്‍ അഥവാ ദുശ്ശീലങ്ങളില്‍നിന്ന് വിമുക്തി നേടേണ്ടതിനെക്കുറിച്ചൊന്നും പഠിപ്പിക്കുന്നില്ല. കേവലം കുറേ ശാസ്ത്ര സത്യങ്ങളും ചരിത്രബോധവും ജനിപ്പിക്കുകയല്ല അഥവാ പഠിപ്പിക്കുകയല്ല വിദ്യാഭ്യാസം. അതോടൊപ്പം എന്തുപാടില്ല എന്നുപഠിപ്പിക്കുന്നതാണ് മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം.

ബുദ്ധമതത്തിലെ ചെയ്യേണ്ട മൂല്യങ്ങളെയാണ് വിധി മൂല്യങ്ങള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അത് അഷ്ടാംഗമാര്‍ഗങ്ങള്‍ എന്ന പേരിലറിയപ്പെടുന്നു. ശരിയായ ദൃഷ്ടി, ശരിയായ സങ്കല്‍പ്പം, ശരിയായ വാക്ക്, ശരിയായ കര്‍മം, ശരിയായ ജീവിതം, ശരിയായ വ്യായാമം, ശരിയായ സ്മൃതി, ശരിയായ ധ്യാനം എന്നിവയാണ് മൂല്യങ്ങളെ ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുന്ന എട്ടുമാര്‍ഗങ്ങള്‍ എന്ന് ബുദ്ധമതം പറയുന്നു. ഭാരതീയര്‍ മൂല്യങ്ങളിലേക്ക് എത്താന്‍ പഞ്ചശുദ്ധികളെക്കുറിച്ച് പറയുന്നുണ്ട്. കായശുദ്ധി (ദേഹശുദ്ധി), വാക്ശുദ്ധി, മനഃശുദ്ധി, ഇന്ദ്രിയശുദ്ധി, ഗൃഹശുദ്ധി എന്നിവയാണത്. അതുപോലെ തന്നെ മൂല്യങ്ങള്‍ പാലിക്കപ്പെടുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന അവസ്ഥാവിശേഷത്തെ പഞ്ചയജ്ഞങ്ങള്‍ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.

പരമമായ സത്യത്തോടുള്ള ഉത്തരവാദിത്തത്തെ ബ്രഹ്മയജ്ഞം എന്നും പൂര്‍വികരോടുള്ള ഉത്തരവാദിത്വത്തെ പിതൃയജ്ഞമെന്നും പ്രപഞ്ച പ്രതിഭാസങ്ങളോടുള്ള ഉത്തരവാദിത്തത്തെ ഭൂതയജ്ഞമെന്നും സഹോദര മനുഷ്യരോടുള്ള ഉത്തരവാദിത്തെ മനുഷ്യയജ്ഞമെന്നും വിളിക്കുന്നു. ഇതെല്ലാം സദാചാരമൂല്യങ്ങളായാണ് ഭാരതീയര്‍ കണക്കാക്കുന്നത്. തൈത്തിരിയോ പനിഷത്തിലെ ഉപദേശങ്ങളെല്ലാം മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസ ത്തിന്റെ ആപ്തവാക്യങ്ങളാണ്. സത്യംവദ ധര്‍മംചര-സത്യം പറയുക, ധര്‍മം ആചരിക്കുക. സത്യാദ്‌ന പ്രമദിതവ്യം-സത്യത്തില്‍നിന്ന് ഒരിക്കലും വഴിതെറ്റ രുത്. മാതൃദേവോ ഭവ-അമ്മയെ ദൈവതുല്യമായി കരുതുന്നവനായി ത്തീരുക. പിതൃദേവോഭവ-പിതാവിനെ ദൈവതുല്യം കരുതുന്നവനായിത്തീരുക-ആചാര്യ ദേവോഭവ-ഗുരുവിനെ ദൈവതുല്യം കരുതുന്നവനായിത്തീരുക-അതിഥിദേവോഭവ വീട്ടിലെത്തുന്ന അതിഥികളെ ദൈവതുല്യം കരുതുന്ന വനായിത്തീരുക.

ബൃഹദാരണ്യോകപനിഷത്തില്‍ മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസ ദര്‍ശനം കാണാം. ഉദാത്തമായ മൂന്നുമൂല്യങ്ങള്‍ മൂന്നു ‘ദ’കള്‍ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ‘ദ’ എന്ന അക്ഷരത്തോടു ആരംഭിക്കുന്ന മൂന്ന് വാക്കുകള്‍ ദാനം, ദമം, ദയ. ദാനം അഥവാ തനിക്കുള്ളത് മറ്റുള്ളവര്‍ക്കു നല്‍കുക, ദമം എന്നാല്‍ ആത്മനിയന്ത്രണം പാലിക്കുക. ദയ എന്നാല്‍ എല്ലാറ്റിനോടുമുള്ള അനുഭാവം, അനുകമ്പ അഥവാ അഹിംസ. 

ക്രിസ്തുമതത്തിലെ ആറുകല്‍പ്പനകളില്‍ മൂല്യദര്‍ശനമുണ്ട്. അച്ഛനേയും അമ്മയേയും ബഹുമാനിക്കുക. കൊല്ലരുത്, വ്യഭിചാരം പാടില്ല, മോഷ്ടിക്കരുത്, കള്ളസാക്ഷ്യം പറയരുത്, തന്റെ അയല്‍ക്കാരന്റെ കൈവശമിരിക്കുന്ന ഒന്നും മോഹിക്കരുത് എന്നീ ആറു കല്‍പ്പനകള്‍ യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം തന്നെയാണ്.

ഇസ്ലാംമതം മൂല്യങ്ങളിലേക്കു മനുഷ്യനെയെത്തിക്കുന്നതിന് രണ്ടുതരം പ്രവൃത്തികളിലൂടെ വഴികാണിക്കുന്നു. നിങ്ങള്‍ക്കും മറ്റുള്ളവര്‍ക്കും നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ ഉടനെയോ ഭാവിയിലോ നന്മ ചെയ്യാനിടയാക്കുന്ന പ്രവൃത്തികള്‍. നിങ്ങള്‍ക്ക് നന്മ ചെയ്യുന്നതിനുപരി മനുഷ്യരാശിക്കുപൊതുവില്‍ ഉണ്ടാകുന്ന നന്മയെ ഉള്ളില്‍ കണ്ടുകൊണ്ടു ചെയ്യുന്ന പ്രവൃത്തികള്‍.

സമൂഹത്തിലെ ഇന്നത്തെ മൂല്യത്തകര്‍ച്ച അതിഭയാനകമാണ്. വാര്‍ധക്യകാലത്ത് മക്കള്‍ ഉപേക്ഷിക്കുന്ന ക്രൂരതയ്ക്കു വിധേയമാക്കുന്ന യുവമാതാപിതാക്കള്‍ മറ്റൊരു ഭാഗത്ത്. ലക്ഷങ്ങള്‍ക്ക് മക്കളെ വില്‍ക്കുന്ന മാതാപിതാക്കളും ബന്ധുക്കളും. അശ്ലീലദൃശ്യങ്ങള്‍ നെറ്റിലും മൊബൈലിലും കണ്ടുരസിക്കുന്ന യുവതലമുറയും കൂടെ മധ്യവയസ്‌കരും. മദ്യപാനം, മയക്കുമരുന്ന്, കള്ളക്കടത്ത് സമൂഹമെങ്ങോട്ടാണ്! മൂല്യങ്ങളുടെ ശവപ്പറമ്പായി മാറുകയാണ് നമ്മുടെ സമകാലിക ലോകം!

നമുക്കറിയാം പണ്ട് പട്ടണങ്ങളില്‍ വെളിച്ചെണ്ണ ഇവിടെ വില്‍ക്കപ്പെടും എന്ന ബോര്‍ഡാണ് കണ്ടിരുന്നത്. എന്നാലിന്ന് ഈ ബോര്‍ഡ് മാറി. ശുദ്ധമായ വെളിച്ചെണ്ണ ഇവിടെ വില്‍ക്കപ്പെടുന്നു എന്ന ബോര്‍ഡുപോലെയാണ് നാം ഇനി വിദ്യാഭ്യാസത്തെക്കുറിച്ചല്ല സംസാരിക്കുന്നത് മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസത്തെക്കുറിച്ച് എന്ന് പറയേണ്ടിവരുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസത്തിലൂടെ വിദ്യാര്‍ത്ഥി എന്തെല്ലാം മൂല്യങ്ങളാണ് നേടിയത് എന്ന് ചിന്തിക്കാന്‍ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. എന്‍ജിനീയറിംഗ്, മെഡിക്കല്‍ എന്‍ട്രന്‍സ് കോച്ചിങ് സെന്ററുകളെപ്പോലെ മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസ കോച്ചിങ് സെന്റര്‍ എന്നാണാവോ ഉണ്ടാവുക! ഇവിടെയാണ് ഗുരു നിത്യചൈതന്യയതിയുടെ വാക്കുകള്‍ ഓര്‍ക്കേണ്ടത്.”അച്ഛനായാലും അമ്മയായാലും രക്ഷിതാവായാലും അധ്യാപകനായാലും കുട്ടികളുടെ മനസ്സിലെ ധാരണകളെ സത്യസന്ധമാക്കാനാണ് നാം ശ്രമിക്കേണ്ടത്.” എന്ന് യതി പറയുന്നു.

ഭാരതത്തിന്റെ പരമോന്നത കോടതി അടുത്തകാലത്തായി നമ്മെ ബോധ്യപ്പെടുത്തിയത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. പാഠ്യപദ്ധതിയില്‍ മൂല്യാധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുതകുന്ന പാഠഭാഗങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തേണ്ടത് ഗൗരവമായി ചിന്തിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. മഹര്‍ഷി അരബിന്ദോ പറഞ്ഞതുപോലെ അച്ചടക്കം ആത്മീയമായ ഒരു മൂല്യമാണ്. ഒരര്‍ത്ഥത്തില്‍ പറഞ്ഞാല്‍ ഭൗതികതയുടെ ഉപഭോഗാസക്തിയുടെ ലോകത്ത് ആത്മഭാവത്തെ തിരിച്ചറിയാനുള്ള കഴിവാണ് മൂല്യങ്ങളിലൂടെ ലഭ്യമാകുന്നത്.

ഭൗതികപുരോഗതി മനുഷ്യനെ ആഡംബരങ്ങളിലേക്കു നയിക്കുമ്പോള്‍ ആത്മീയപുരോഗതി മനുഷ്യനെ മൂല്യങ്ങളിലേക്കു നയിക്കുന്നു. മതം കൂടാതെയുള്ള പുരോഗതി മുടന്തനാണെന്ന് ഐന്‍സ്റ്റീന്‍ പറഞ്ഞതു മൂല്യപഠനത്തെ ഉദ്ദേശിച്ചാണ്.

വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യ

വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യ ( എഡ്യൂക്കേഷണൽ ടെക്നോളജി) അദ്ധ്യാപനം സംബന്ധി ച്ച സിദ്ധാന്തങ്ങളും അദ്ധ്യയനം സംബന്ധിച്ച സിദ്ധാന്തങ്ങളും ഉൾക്കൊ‌ള്ളുന്ന പ്രയോഗമാണ്. മനുഷ്യശേഷി വർദ്ധിപ്പിക്കാനുള്ള പ്രക്രീയയയിൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന മാർഗ്ഗങ്ങളെല്ലാം ഇതിലുൾപ്പെടുന്നു.സോഫ്റ്റ്‌വെയറും; ഹാർഡ് വെയറും; വിക്കികളും ബ്ലോഗുകളും ഇന്റർനെറ്റ് ആപ്ലിക്കേഷനുകളും പ്രവർത്തനങ്ങളും ഇതിന്റെ ഭാഗമാണെങ്കിലും ഇവ മാത്രമല്ല വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. എഡ്യൂക്കേഷണൽ ടെക്നോളജി, ഇൻസ്ട്രക്ഷണൽ ടെക്നോളജി എന്നിവയുടെ അർത്ഥമെന്തെന്ന് ഇപ്പോഴും ചർച്ച നടക്കുന്നുണ്ട്.

വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യ എന്നാൽ "പഠിതാക്കളുടെ ജ്ഞാനം വർദ്ധിപ്പിക്കാനുള്ള ഉപാധികൾ" എന്ന് വേണമെങ്കിൽ നിർവ്വചിക്കാവുന്നതാണ്. വ്യക്തികളുടെ പെരുമാറ്റം എന്തുകൊണാണ്/എങ്ങനെയാണ് എന്നതിലൂടെ ഈ സാങ്കേതികവിദ്യ അളക്കാവുന്നതാണ്. "സാങ്കേതികവിദ്യ." എന്ന വാക്കിന്റെ നിർവ്വചനത്തിലൂന്നിയാണ് വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ നിർവ്വചനവും നിലനിൽക്കുന്നത്.

1956-ൽ ബ്ലൂം രചിച്ച ടാക്സോണമി ഓഫ് എഡ്യൂക്കേഷണൽ ഒബ്ജക്റ്റീവ്സ് എന്ന ഗ്രന്ഥം വിദ്യാഭ്യാസ മനഃശാസ്ത്രത്തിന് ഒരുത്തമ ഉദാഹരണമാണ്.ബ്ലൂമിന്റെ വർഗ്ഗീകരണം പഠന‌ത്തിനായുള്ള പ്രവൃത്തികൾ രൂപീകരിക്കുമ്പോൾ എന്താണ് ലക്ഷ്യം വയ്ക്കേണ്ടത് എന്ന് വിശദമാക്കുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതികവിദ്യയ്ക്കല്ല ബ്ലൂം ഊന്നൽ കൊടുക്കുന്നത്, മറിച്ച് പഠിപ്പിക്കാനുള്ള തന്ത്രങ്ങൾക്കാണ്.

പഠിക്കുന്നതിനും പഠിപ്പിക്കുന്നതിനും സഹായകമായ വിധത്തിൽ വിദ്യാഭ്യാസ സംബന്ധിയോ മനഃശാസ്ത്രപരമോ ആയ ഗവേഷണങ്ങൾ മാറ്റിയെടുക്കുന്ന ഒരാളാണ് വിദ്യാഭ്യാസ സാങ്കേതിക വിദഗ്ദ്ധൻ (എഡ്യൂക്കേഷണൽ ടെക്നോളജിസ്റ്റ്). മാസ്റ്റേഴ്സ്, ഡോക്ടറേറ്റ്, ഡി.ഫിൽ തുടങ്ങിയ ബിരുദങ്ങൾ ഈ മേഖലയിലുണ്ട്. വിദ്യാഭ്യാസ മനഃശാസ്ത്രം, വിദ്യാഭ്യാസ മാദ്ധ്യമങ്ങൾ, മനഃശാസ്ത്ര പരീക്ഷണങ്ങൾ, കോഗ്നീറ്റീവ് സൈക്കോളജി തുടങ്ങിയവ ഇതിന്റെ ഉപവിഭാഗങ്ങളാണ്. ഇത് ഒരു വിദഗ്ദ്ധ തൊഴിൽ മേഖലയായി മാറിയിട്ടുണ്ട്.

വിദ്യാലയം

അദ്ധ്യാപകരുടെ മേൽ‍നോട്ടത്തിൽ കുട്ടികൾക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന സ്ഥാപനമാണ് വിദ്യാലയം. മിക്ക രാജ്യങ്ങളിലും ഔപചാരിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള വ്യവസ്ഥയുണ്ട്. മിക്കരാജ്യങ്ങളിലും വിദ്യാലയങ്ങൾ മുഖേനയുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം നിർബന്ധിതവുമാണ്. ഔപചാരികവിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ വിദ്യാർത്ഥികൾ ക്രമാനുഗതമായി വ്യത്യസ്ത വിദ്യാലയവിഭാഗങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. ഈ വിഭജനത്തിന്റെ നാമങ്ങൾ രാജ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു (നാമഭേദങ്ങൾ എന്ന വിഭാഗം കാണുക). എങ്കിലും സാമാന്യമായി ബാലകർക്കുള്ള വിദ്യാലയത്തെ പ്രാഥമിക വിദ്യാലയം എന്നും പ്രാഥമികവിദ്യാഭ്യാസം പൂർ‌‍ത്തിയാക്കിയ കൗമാരക്കാർക്കുള്ള വിദ്യാലയത്തെ ദ്വിതീയ വിദ്യാലയം എന്നും പറയുന്നു.

കാതലായ ഈ വിദ്യാലയങ്ങൾക്ക് പുറമേ മിക്കരാജ്യങ്ങളിലെയും കുട്ടികൾക്ക് ഇവയ്ക്ക് മുൻപും പിൻപും വിദ്യാഭ്യാസം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള അവസരങ്ങളുണ്ട്. പ്രായം വളരെ കുറഞ്ഞ കുട്ടികൾക്ക് (സാധാരണയായി 3 മുതൽ 5 വരെ വയസ്സുള്ള കുട്ടികൾക്ക്)വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന സ്ഥാപനമാണ് ബാലവാടികൾ (kindergartens). ദ്വിതീയവിദ്യാലയത്തിന് ശേഷം ഉപരിപഠനത്തിനായി മഹാവിദ്യാലയങ്ങൾ (colleges), വിശ്വവിദ്യാലയങ്ങൾ (universities) മുതലായവ ലബ്ധമാണ്.

സാമാന്യവിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന വിദ്യാലയങ്ങൾക്ക് പുറമേ ഒരു പ്രത്യേകവിഷയത്തിൽ വിശേഷവിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന വിദ്യാലയങ്ങളും ഉണ്ട്. നൃത്തവിദ്യാലയങ്ങൾ, സംഗീതവിദ്യാലയങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രവിദ്യാലയങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. തൊഴിൽ‌‍‌പരമായ വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന തൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്യാലയങ്ങൾ (vocational schools), സാങ്കേതികവിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന സാങ്കേതികവിദ്യാലയങ്ങൾ (technical schools) മുതലായവയും ഉണ്ട്.

സർക്കാർ വിദ്യാലയങ്ങളും സർക്കാർ-ഇതര വിദ്യാലയങ്ങളും ഉണ്ട്. സർക്കാർ-ഇതര വിദ്യാലയങ്ങൾ സ്വകാര്യവിദ്യാലയങ്ങൾ എന്നാണ് സാധാരണയായി അറിയപ്പെടുന്നത്. മുതിർന്ന ആൾകാർക്ക് വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിനുള്ള വിദ്യാലയങ്ങളും സൈനികപരിശീലനം നൽകുന്ന സൈനികവിദ്യാലയങ്ങളും ഉണ്ട്.

മനുഷ്യന്റെ നിത്യജീവിതത്തിനും വ്യക്തിത്വ വികസനത്തിനും ആവശ്യമായ വിവിധ വിദ്യകളിലുള്ള അഭ്യസനം വിദ്യാലയങ്ങൾ നൽകുന്നു. വ്യത്യസ്ത വിഷയങ്ങൾക്ക് വ്യത്യസ്തമായ അദ്ധ്യാപനമാണ് വിദ്യാലയങ്ങളിൽ ഉണ്ടാവുക. എഴുത്ത്, വായന, അടിസ്ഥാന ഗണിതക്രിയകൾ മുതലായവയിൽ പരിശീലനം നൽകുക, സാഹിത്യം, ഗണിതം, ശാസ്ത്രം, ഭൂമിശാസ്ത്രം, ചരിത്രം, സാമ്പത്തികശാസ്ത്രം മുതലായവയിൽ പ്രാവീണ്യം ഉണ്ടാക്കുക എന്നിവയ്ക്ക് പുറമേ മിക്ക ദ്യാലയങ്ങളിലും ചിത്രകല, സംഗീതം തുടങ്ങിയ കലകളും കായികവിനോദങ്ങളും അഭ്യസിപ്പിക്കുയും ചെയ്യുന്നു.

പ്രാചീന ഭാരതത്തിൽ വിദ്യാലയങ്ങൾ ഗുരുകുലങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. വിദ്യാർത്ഥികൾ അദ്ധ്യാപകനോടൊപ്പം അദ്ധ്യാപകന്റെ മഠത്തിൽ താമസിച്ച് വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയിരുന്ന രീതിയായിരുന്നു ഇത്. മുഗൾ ഭരണകാലത്ത് മുസ്ലിം വിദ്യാർത്ഥികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസ്ത്തിനായി മദ്രസകൾ രൂപംകൊണ്ടു. ബ്രിട്ടീഷ് രേഖകൾ അനുസരിച്ച് 18-ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഭാരതത്തിന് തനതായ ഒരു വിദ്യാഭ്യാസരീതി ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ രീതിയിൽ ഓരോ അമ്പലങ്ങൾക്കും അനുബന്ധമായി പാഠശാലകളും, ബുദ്ധക്ഷേത്രങ്ങളോട് അനുബന്ധമായുള്ള വിഹാരങ്ങളും, മസ്ജിദുകൾക്ക് അനുബന്ധമായി മദ്രസകളും രാജ്യമൊട്ടുക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. എഴുത്ത്, വായന, ബീജഗണിതം, ജ്യോതിശാസ്ത്രം, നിയമം, അതിഭൗതികം, ന്യായം, തർക്കം, ചികിത്സാ ശാസ്ത്രം, ആദ്ധ്യാത്മികവിദ്യ, മതം, മുതലായ വിഷയങ്ങൾ ഈ വിദ്യാലയങ്ങളിൽ അഭ്യസിപ്പിച്ചിരുന്നു.

ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണകാലത്ത് ക്രിസ്ത്യൻ മിഷനറിമാർ രാജ്യമൊട്ടാകെ പള്ളിക്കൂടങ്ങൾ ആരംഭിച്ചു. ഈ പള്ളിക്കൂടങ്ങൾ ഭാരതത്തിലെ ആധുനിക വിദ്യാഭ്യാസരീതിക്ക് തുടക്കം കുറിച്ചു.

അനേകായിരും വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് പഠിക്കാവുന്ന വിശാലമായ വളപ്പുള്ള വിദ്യാലയങ്ങൾ മുതൽ ഒരു വൃക്ഷത്തണലിലെ നാമമാത്രമായ വളപ്പിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന വിദ്യലയം വരെ ആധുനികഭാരതത്തിൽ ഉണ്ട്. ഭാരതത്തിൽ, കേന്ദ്രീയ മാധ്യമിക ശിക്ഷാ സമിതി (Central Board for Secondary Education (CBSE)), ഭാരതീയ വിദ്യാഭ്യാസ പ്രമാണപത്ര പരീക്ഷാ സഭ (Council for the Indian School Certificate Examinations (CISCE)), വ്യത്യസ്ത സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ മദ്രസ സമിതികൾ, വ്യത്യസ്ത സംസ്ഥനങ്ങളുടെ വിദ്യാഭ്യാസ സമിതികൾ, ആംഗല-ഭാരതീയ സമിതി എന്നിങ്ങനെ വ്യത്യസ്ത വിദ്യാഭ്യാസ സമിതികൾ ഉണ്ട്. ഇപ്പോഴത്തെ ഒരു മാതൃകാ പാഠ്യക്രമം ഭാഷകൾ, ഗണിതം, ഭൗതികശാസ്ത്രം, രസതന്ത്രം, ജീവശാസ്ത്രം, ചരിത്രം, ഭൂമിശാസ്ത്രം, പൊതവിജ്ഞാനം, വിവരസാങ്കേതികവിദ്യ, സംഗണകശാസ്ത്രം,തുടങ്ങിയവ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ശാരീരിക വിദ്യാഭ്യാസം, കായികവിനോദങ്ങൾ, ആരോഗ്യവിദ്യാഭ്യാസം, സംഗീതം, നാടകം, നൃത്തം തുടങ്ങ്നിയ അനേകം പാഠ്യപദ്ധതി-ഇതര പ്രവർത്തനങ്ങളും ഇവയ്ക്കൊപ്പ്ം ഉണ്ട്

x

അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതി

ഗാന്ധിജി ആവിഷ്കരിച്ച ദേശീയവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതി. ഇത് വാര്‍ധാപദ്ധതി, ബേസിക് എഡ്യൂക്കേഷന്‍ (Basic Education), നയീതാലിം എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളില്‍ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ വിദ്യാഭ്യാസം ദേശീയതാത്പര്യത്തിന് അനുഗുണമായിട്ടല്ല സംവിധാനം ചെയ്തിട്ടുള്ളതെന്ന് സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത് മഹാത്മാഗാന്ധിക്ക് ബോധ്യമായി. പാശ്ചാത്യ സംസ്കാരത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ ബുദ്ധിയുടെ മാത്രം വികാസം ലക്ഷ്യമാക്കി പ്രവര്‍ത്തിച്ചിരുന്ന ആ സമ്പ്രദായത്തില്‍ ഭാരതീയത്വം തീരെ അവഗണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. തന്‍മൂലം വിദ്യാഭ്യാസം കൊണ്ടു ലഭിക്കേണ്ടതായ മാനസികവും ശാരീരികവും വൈകാരികവും ആത്മീയവുമായ വികാസം ഭാരതജനതയ്ക്ക് വേണ്ടത്ര ലഭിച്ചിരുന്നില്ല. അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതി ആവിഷ്കരിക്കുന്നതിനു ഗാന്ധിജിയെ പ്രേരിപ്പിച്ച കാരണം ഇതാണ്.

പതിനെട്ടും പത്തൊന്‍പതും ശ.-ങ്ങളില്‍ പാശ്ചാത്യ വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തുണ്ടായ മനഃശാസ്ത്രപരവും സാമൂഹികവും ആയ ഉണര്‍വും പുരോഗതിയും ഗാന്ധിജിയുടെ ആശയങ്ങളെ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു. ഇന്ത്യയില്‍ ടാഗോറിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസാദര്‍ശങ്ങള്‍ അദ്ദേഹത്തിന് ശ്രദ്ധേയമായി തോന്നി. കൂടാതെ പെസ്റ്റലോത്സി, ഫ്രോബല്‍, റൂസ്സോ, മറിയ മോണ്ടിസ്സോറി, ജോണ്‍ ഡ്യൂയി എന്നിങ്ങനെ പാശ്ചാത്യവിദ്യാഭ്യാസമണ്ഡലത്തിലെ ചിന്തകരുടെയും പ്രയോക്താക്കളുടെയും ആദര്‍ശങ്ങളുമായി അദ്ദേഹം പരിചയിച്ചിരുന്നു. ഇവയുടെ സാരാംശം ഗ്രഹിച്ചു ഭാരതത്തിന് അനുയോജ്യമായവിധം അദ്ദേഹം ആസൂത്രണം ചെയ്തതാണ് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസം. ഗാന്ധിജിയുടെ ഈ പദ്ധതി വിദ്യാഭ്യാസപരമായ ചിന്തയ്ക്ക് ഇന്ത്യ നല്കിയിട്ടുള്ള ആഗോളശ്രദ്ധേയമായ സംഭാവനയാണ്. താന്‍ സംവിധാനം ചെയ്യാന്‍ ആഗ്രഹിച്ച വിദ്യാഭ്യാസപദ്ധതിയുടെ സ്വരൂപസ്വഭാവങ്ങളിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശുന്ന ലേഖനങ്ങള്‍ ഗാന്ധിജി പലപ്പോഴും ഹരിജന്‍ വാരികയില്‍ പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. കുട്ടികളുടെയും മുതിര്‍ന്നവരുടെയും ശാരീരികവും മാനസികവും ആത്മീയവുമായ കഴിവുകളെ വികസിപ്പിക്കുകയാണ് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമെന്നും സാക്ഷരത എന്നത് വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള ഒരു ഉപകരണം മാത്രമാണെന്നും ജീവിതത്തിന് ഉപകരിക്കുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു കൈത്തൊഴില്‍ പഠിച്ചുകൊണ്ടാണ് വിദ്യ ആരംഭിക്കേണ്ടതെന്നും ആ ലേഖനങ്ങളില്‍ അദ്ദേഹം സമര്‍ഥിച്ചിരുന്നു. തൊഴില്‍ എന്നതുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം വിവക്ഷിച്ചത് നൂല്നൂല്പ്, നെയ്ത്ത് ഇത്യാദി ഗ്രാമീണര്‍ക്കു പറ്റിയ തൊഴിലുകളായിരുന്നു. ഗ്രാമപുരോഗതിയെ ത്വരിതപ്പെടുത്തി പുതിയ ഒരു സാമൂഹികക്രമത്തിന് അടിത്തറ പാകാന്‍ അത്തരം വിദ്യാഭ്യാസപദ്ധതിക്കു മാത്രമേ കഴിയൂ എന്ന് അദ്ദേഹം ഖണ്ഡിതമായി പറഞ്ഞു.

പദ്ധതി രൂപരേഖ. 1937 ഒ. 22, 23 തീയതികളില്‍ വാര്‍ധായില്‍വച്ച് ഒരു വിദ്യാഭ്യാസ കോണ്‍ഫറന്‍സ് ഗാന്ധിജി വിളിച്ചുകൂട്ടി. ഡോ. സാക്കീര്‍ ഹുസൈന്‍, ശ്രീമന്നാരായണന്‍, വിനോബാ ഭാവേ, മഹാദേവ് ദേശായി, ബി.ജി.ഖേര്‍, പണ്ഡിറ്റ് രവിശങ്കര്‍ ശുക്ള, കാക്കാ കാലേല്ക്കര്‍, കെ.ടി.ഷാ, കിശോരിലാല്‍ മശ്രുവാലാ തുടങ്ങിയ സമുന്നതരായ വിദ്യാഭ്യാസചിന്തകന്‍മാര്‍ ഈ സമ്മേളനത്തില്‍ പങ്കെടുത്തു. സമ്മേളനം താഴെപറയുന്ന പ്രമേയങ്ങള്‍ പാസ്സാക്കി.

(1) 7 വയസ്സു മുതല്‍ 14 വയസ്സു വരെ ഏഴു വര്‍ഷക്കാലം ദേശീയാടിസ്ഥാനത്തില്‍ എല്ലാ കുട്ടികള്‍ക്കും നിര്‍ബന്ധിതവും സൌജന്യവും ആയ വിദ്യാഭ്യാസം നല്കണം.

(2) ബോധനമാധ്യമം മാതൃഭാഷ ആയിരിക്കണം.

(3) വിദ്യാര്‍ഥിയുടെ ചുറ്റുപാടുകളുമായി ബന്ധമുള്ളതും ഉത്പാദനക്ഷമവുമായ ഏതെങ്കിലും കൈത്തൊഴില്‍ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ കേന്ദ്രബിന്ദു ആയിരിക്കണം.

(4) അധ്യാപകരുടെ വേതനത്തിനുകൂടി വക കണ്ടെത്തുന്ന തരത്തില്‍ സ്വയംപര്യാപ്തമായിരിക്കണം ഈ സമ്പ്രദായം.

ഈ പ്രമേയത്തിന് പ്രായോഗികരൂപം നല്കുന്നതിന് ഡോ. സാക്കീര്‍ ഹുസൈന്‍ അധ്യക്ഷനായി ഒരു കമ്മിറ്റിയെ നിയമിച്ചു. ആര്യനായകം (കണ്‍വീനര്‍), ജെ.സി. കുമരപ്പ, വിനോബാ ഭാവേ, ആശാദേവി, കാക്കാ കാലേല്ക്കര്‍, കെ.ടി. ഷാ, കെ.ജി. സെയ്യുദ്ദീന്‍ തുടങ്ങിയവര്‍ ഉള്‍പ്പെട്ടതായിരുന്നു ഈ കമ്മിറ്റി. 'സാക്കീര്‍ ഹുസൈന്‍ കമ്മിറ്റി' 1937-ലും 38-ലുമായി രണ്ടു റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ സമര്‍പ്പിച്ചു. ആദ്യത്തെ റിപ്പോര്‍ട്ട് വാര്‍ധാപദ്ധതിയുടെ അടിസ്ഥാനതത്ത്വങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചുള്ളതായിരുന്നു. അടിസ്ഥാന-കൈത്തൊഴിലിനെ സംബന്ധിച്ച പ്രായോഗിക നിര്‍ദേശങ്ങള്‍ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നതായിരുന്നു രണ്ടാമത്തെ റിപ്പോര്‍ട്ട്. ഇന്ത്യന്‍ നാഷനല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ്സിന്റെ 'ഹരിപുരി' സമ്മേളനം വാര്‍ധാ പദ്ധതി അംഗീകരിച്ചു. പദ്ധതി പ്രാവര്‍ത്തികമാക്കുന്നതിന് ഹിന്ദുസ്ഥാനി താലീമി (Hindustani Talimi) എന്ന ഒരു അഖിലഭാരതീയ സമിതി രൂപവത്കൃതമായി.

ഖേര്‍ കമ്മിറ്റി. വാര്‍ധാപദ്ധതി സൂക്ഷ്മമായി പരിശോധിച്ച് ആവശ്യമായ നിര്‍ദേശങ്ങള്‍ നല്കുന്നതിന് ബി.ജി. ഖേര്‍ അധ്യക്ഷനായി വേറൊരു കമ്മിറ്റിയെ കേന്ദ്രവിദ്യാഭ്യാസോപദേശക സമിതി പിന്നീടു നിയമിച്ചു. ഈ കമ്മിറ്റിയുടെ ചില പ്രധാന ശുപാര്‍ശകള്‍ താഴെ പറയുന്നവയാണ്:

(1) ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളില്‍ മാത്രം ഈ പദ്ധതി നടപ്പാക്കുക. (2) അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയ്ക്ക് ജൂനിയര്‍ ബേസിക്, സീനിയര്‍ ബേസിക് എന്നിങ്ങനെ രണ്ടു ഘട്ടം ഉണ്ടായിരിക്കണം. ആറു മുതല്‍ പതിനൊന്നുവയസ്സു വരെ ജൂനിയര്‍ ഘട്ടം. പതിനൊന്നു മുതല്‍ പതിനാലുവരെ സീനിയര്‍ ഘട്ടം. അഞ്ചാമത്തെ വയസ്സില്‍ കുട്ടികളെ സ്കൂളില്‍ ചേര്‍ക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥകള്‍ ഉണ്ടായിരിക്കണം. (3) ആവശ്യമെന്നു കണ്ടാല്‍ ജൂനിയര്‍ ഘട്ടത്തിന്റെ അവസാനത്തില്‍ കുട്ടികളെ മറ്റുതരം വിദ്യാലയങ്ങളില്‍ ചേര്‍ത്തു പഠിപ്പിക്കാനുള്ള വ്യവസ്ഥകളും ഉണ്ടാകണം. (4) രണ്ടു ഘട്ടങ്ങളിലും ബോധനമാധ്യമം മാതൃഭാഷ ആയിരിക്കണം. സീനിയര്‍ ഘട്ടത്തില്‍ ഒരു പൊതുഭാഷ പഠിപ്പിക്കുന്നത് അഭിലഷണീയമാണ്. ഹിന്ദി പഠിപ്പിക്കണം. (5) പഠിക്കുന്ന സ്ഥാപനത്തില്‍ തന്നെ പല ഘട്ടങ്ങളിലായി നടത്തുന്ന ക്ളാസുപരീക്ഷകള്‍ അടിസ്ഥാനമാക്കി യോഗ്യതാപത്രങ്ങള്‍ നല്കാവുന്നതാണ്. വര്‍ഷാന്ത്യത്തില്‍ പുറമേയുള്ളവരെക്കൊണ്ട് പരീക്ഷകള്‍ നടത്തി വിദ്യാര്‍ഥികളുടെ ജയാപജയങ്ങള്‍ നിശ്ചയിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം (ബാഹ്യപരീക്ഷ) നിര്‍ത്തേണ്ടതാണ്.

കുട്ടികളെ പതിനാലാമത്തെ വയസ്സില്‍ കേവലം കൈത്തൊഴിലുകാരായി മാറ്റുകയല്ല, പ്രത്യുത പ്രാദേശികസ്ഥിതിഗതികളെയും കുട്ടികളുടെ അഭിരുചിയെയും കണക്കിലെടുത്ത്, തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുന്ന കൈത്തൊഴിലുകളിലൂടെ ഉത്പാദനക്ഷമമായവിധം സമഗ്രവും ഫലപ്രദവും ആയ വിദ്യാഭ്യാസം അവര്‍ക്കു നല്കുകയാണ് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യമെന്ന് കമ്മിറ്റി വ്യക്തമാക്കി.

വിദ്യാഭ്യാസക്കമ്മീഷന്‍ റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍. തികച്ചും ദേശീയം എന്ന നിലയില്‍ സാര്‍വത്രികമായി ഭാരതത്തില്‍ പ്രചരിച്ചു തുടങ്ങിയ ഈ അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ സമഗ്രമായ ഒരു പഠനമാണ് സാര്‍ജന്റ് റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ (1944) ഉള്ളത്. കുട്ടികള്‍ക്കുള്ള വിദ്യാഭ്യാസം തന്നെ പൂര്‍വം എന്നും ഉത്തരം എന്നും (Pre and Post Basic Education) രണ്ടു ഘട്ടങ്ങളായി അതില്‍ തിരിച്ചിട്ടുണ്ട്. വയോജനവിദ്യാഭ്യാസവും ഈ പദ്ധതിയില്‍ ഉള്‍ക്കൊള്ളിച്ചിരുന്നതുകൊണ്ട് അതു മൂന്നാമത്തെ ഘട്ടമായും തീര്‍ന്നു. ഈ മൂന്നു ഘട്ടങ്ങള്‍ കൂടിയ അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയെ 1944-ല്‍ ഭാരത സര്‍ക്കാര്‍ ദേശീയപദ്ധതിയായി അംഗീകരിച്ചു. അടിസ്ഥാന വിദ്യാലയങ്ങള്‍ നാടിന്റെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലും രൂപംകൊണ്ടു. ഈ പുതിയ പദ്ധതിയുടെ പുരോഗതി പരിശോധിച്ച് റിപ്പോര്‍ട്ടു സമര്‍പ്പിക്കാന്‍ വീണ്ടും ഒരു കമ്മറ്റി 1954-ല്‍ നിയമിക്കപ്പെട്ടു. അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസം കൂടുതല്‍ സജീവവും പ്രായോഗികവുമാക്കാന്‍ പറ്റിയ ഒരു പഞ്ചമുഖപരിപാടി കമ്മിറ്റിയുടെ റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ നിര്‍ദേശിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പരിപാടിയുടെ ഘടകങ്ങള്‍: (1) സ്വാശ്രയശീലവും ഉത്തരവാദിത്വബോധവും വളര്‍ത്തല്‍; (2) സ്വയംഭരണശീലം ആര്‍ജിക്കല്‍; (3) സാംസ്കാരികവും വിനോദപരവുമായ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍; (4) സമൂഹവികസനപരിപാടികള്‍; (5) പ്രയോജനകരമായ തൊഴില്‍ പരിശീലനം എന്നിവയായിരുന്നു.

സ്വാതന്ത്ര്യപ്രാപ്തിക്കുശേഷം ഭാരതത്തിലെ വിദ്യാഭ്യാസസമ്പ്രദായം പുനഃപരിശോധിക്കുന്നതിനുവേണ്ടി ഡോ.എസ്. രാധാകൃഷ്ണന്‍ അധ്യക്ഷനായി 1948-ലും ഡോ. എ. ലക്ഷ്മണസ്വാമി മുതലിയാര്‍ അധ്യക്ഷനായി 1952-ലും ഡോ. കൊഠാരി അധ്യക്ഷനായി 1964-ലും നിയമിക്കപ്പെട്ട കമ്മിറ്റികള്‍ സമര്‍പ്പിച്ച സുദീര്‍ഘങ്ങളായ റിപ്പോര്‍ട്ടുകളില്‍ ബേസിക് എഡ്യൂക്കേഷനെപ്പറ്റി ഗണ്യമായ വിചിന്തനങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിട്ടില്ല. അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസത്തോട് പ്രത്യേകമായ ഒരു സമീപനം ആവശ്യമാണെന്ന് കൊഠാരി കമ്മീഷന്‍ നിര്‍ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്. പ്രസ്തുത റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ 'പ്രവര്‍ത്തനപരിചയം' എന്നു പേരു നല്കി അതില്‍ പ്രതിപാദിക്കപ്പെടുന്ന പഠനസമ്പ്രദായം അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസത്തോടു മൌലികമായി യോജിച്ചു പോകുന്നുണ്ട്.

പേരിന്റെ പ്രസക്തി. ഈ പദ്ധതിക്ക് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസം എന്ന പേരു നല്കാന്‍ ഉള്ള കാരണങ്ങള്‍ താഴെ പറയുന്നു.

(1) ഭാരതീയ സംസ്കാരത്തില്‍ അടിസ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചിട്ടുള്ളതാണ് ഈ പദ്ധതി. മതപരമായ വിശ്വാസങ്ങള്‍ക്കും ചിന്തകള്‍ക്കും അതീതമായി ഇന്ത്യയിലെ ഓരോ കുട്ടിക്കും കുറഞ്ഞ തോതിലെങ്കിലും വിദ്യാഭ്യാസം നേടുവാന്‍ ഈ പദ്ധതി അവസരവും അവകാശവും നല്കുന്നു.

(2) കുട്ടികളുടെ അഭിരുചികള്‍, അടിസ്ഥാനാവശ്യങ്ങള്‍ എന്നിവയോട് പൂര്‍ണമായി ഇതു ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. കുട്ടികളുടെ സൃഷ്ടിപരവും ഉത്പാദനക്ഷമവുമായ സ്വാഭാവികസിദ്ധികള്‍ പ്രയോജനപ്പെടുത്താന്‍ ഇതു സഹായകമാണ്. കുട്ടി ജനിച്ചുവളരുന്ന സമുദായത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനവും അവയ്ക്കനുസൃതമായ ബോധനമാര്‍ഗങ്ങളും ഉള്‍ക്കൊണ്ടതാണ് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസം. സത്യം, അഹിംസ, അക്രമരാഹിത്യം, സാര്‍വജനീനമായ സ്നേഹം തുടങ്ങിയ ഗാന്ധിയന്‍ ആദര്‍ശങ്ങളാണ് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ മൌലികഭാവങ്ങള്‍. പ്രവര്‍ത്തിച്ചു പഠിക്കുക എന്ന മഹത്തായ ആദര്‍ശത്തിന് ഈ പദ്ധതിയില്‍ പ്രാധാന്യം നല്കിയിട്ടുണ്ട്. ആദര്‍ശവാദം (Idealism), പ്രകൃതിവാദം (Naturalism), പ്രായോഗികതാവാദം (Pragmatism) തുടങ്ങിയ ദര്‍ശന ശാഖകളിലെ നല്ല വശങ്ങള്‍ ഇതില്‍ സമന്വയിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഈ പദ്ധതി പ്രവര്‍ത്തിക്കു പ്രാധാന്യം നല്കിക്കൊണ്ട് സന്തുലിതവും ഏകതാനവും ആയ ഒരു സമൂഹത്തെ കരുപ്പിടിപ്പിക്കുവാന്‍ സഹായിക്കുന്നു. ഇത് വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ പൊതുലക്ഷ്യങ്ങളില്‍ ആദര്‍ശവാദത്തെയും സംവിധാനത്തില്‍ (Settings) പ്രകൃതിവാദത്തെയും, രീതിയില്‍ (Method) പ്രായോഗികതാവാദത്തെയും അവലംബിക്കുന്നു.

മനഃശാസ്ത്രപരമായ പ്രാധാന്യം. ജന്‍മവാസന, വികാരവിചാരങ്ങള്‍ എന്നിവയെ ഉചിതമാര്‍ഗത്തിലൂടെ നയിക്കുക, പഠനപ്രക്രിയയുടെ തത്ത്വങ്ങള്‍ ഉപയോഗിക്കുക, അച്ചടക്കം പാലിക്കുക, വ്യക്തിത്വത്തിന്റെ നാനാവശങ്ങളെ വികസിപ്പിക്കുക എന്നീ മനഃശാസ്ത്രപരമായ വസ്തുതകള്‍ക്ക് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയില്‍ അര്‍ഹമായ സ്ഥാനം നല്കിയിട്ടുണ്ട്.

സാമൂഹിക പ്രാധാന്യം. സ്വയം പര്യാപ്തത എന്ന സാമൂഹികവ്യവസ്ഥിതിക്ക് രൂപം നല്കുവാനുള്ള ബോധപൂര്‍വമായ ശ്രമം ഈ പദ്ധതിയില്‍ കാണാം. ജോലിയുടെ മാഹാത്മ്യം അത് ഉയര്‍ത്തിക്കാണിക്കുന്നു. സഹകരണ ബോധം വളര്‍ത്തിയും ഗ്രാമജീവിതവും നഗരജീവിതവും തമ്മിലുള്ള വിടവ് നികത്തിയും സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങള്‍ ആവുന്നത്ര പരിഹരിച്ചും സമൂഹത്തെ പുനഃസംവിധാനം ചെയ്യുന്നതിന് പറ്റിയ പ്രവര്‍ത്തനപരിപാടികള്‍ ഈ പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

പാഠ്യപദ്ധതി. പ്രത്യേകമായ ഒരു പാഠ്യപദ്ധതിയാണ് അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ളത്. അഞ്ചാംക്ളാസ്സുവരെ സഹവിദ്യാഭ്യാസം അനുവദിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആണ്‍കുട്ടികള്‍ക്കും പെണ്‍കുട്ടികള്‍ക്കും ഒരേ രീതിയിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസമാണ് നല്കുന്നതെങ്കിലും അഞ്ചാംക്ളാസ്സിനുശേഷം പെണ്‍കുട്ടികള്‍ ഗാര്‍ഹികവിജ്ഞാനം പഠിക്കണമെന്ന് നിഷ്കര്‍ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. താഴെപ്പറയുന്ന വിഷയങ്ങള്‍ പാഠ്യപദ്ധതിയില്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്:

(1) അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസം അംഗീകരിക്കുന്ന കൈത്തൊഴില്‍ - നൂല്നൂല്പ്, നെയ്ത്ത്, മരപ്പണി, കൃഷി, കായ്കറിത്തോട്ടനിര്‍മാണം, തുകല്‍പ്പണി, പാവകളും കളിമണ്‍പാത്രങ്ങളും നിര്‍മിക്കല്‍, മീന്‍പിടിത്തം, ഗാര്‍ഹികകല (പെണ്‍കുട്ടികള്‍ക്ക്), പ്രാദേശികവും ഭൂമിശാസ്ത്രപരവുമായ കാര്യങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള മറ്റേതെങ്കിലും കൈത്തൊഴില്‍. (2) മാതൃഭാഷ. (3) ഗണിതശാസ്ത്രം. (4) സാമൂഹികപാഠങ്ങള്‍. (5) ജനറല്‍ സയന്‍സ്. (6) കലകള്‍: ചിത്രകല, സംഗീതം മുതലായവ. (7) കായികവിനോദങ്ങളും കളികളും. (8) ഹിന്ദി.

ഈ പാഠ്യപദ്ധതിയില്‍ ഇംഗ്ളീഷിന് സ്ഥാനം നല്കിയിട്ടില്ല. മതപഠനവും ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. പുതിയ വിദ്യാഭ്യാസപദ്ധതി വിജയിപ്പിക്കുന്നതിനായി അധ്യാപകരെ പരിശീലിപ്പിക്കുവാന്‍ സമഗ്രമായ ഒരു അധ്യാപകപരിശീലന കോഴ്സ് നിര്‍ദേശിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

ന്യൂനതകള്‍. ആദര്‍ശനിഷ്ഠമെങ്കിലും ഈ പദ്ധതിക്കു പ്രതീക്ഷിച്ചത്ര ജനസമ്മതിയും പ്രചാരവും നേടാന്‍ സാധിച്ചില്ല. അതിനുള്ള ചില മൌലികകാരണങ്ങള്‍ താഴെ ചേര്‍ക്കുന്നു: (1) തൊഴിലിനെ കേന്ദ്രീകരിച്ചുകൊണ്ട് എല്ലാ വിഷയങ്ങളും പഠിപ്പിക്കണം എന്ന സിദ്ധാന്തത്തെ മുറുകെപ്പിടിക്കുമ്പോള്‍ വിഷയങ്ങളുടെ തുടര്‍ച്ച പലപ്പോഴും നഷ്ടപ്പെടുന്നു. (2) ശാഖാചംക്രമണം അധ്യാപനത്തിന്റെ അപരിഹാര്യസ്വഭാവമായിത്തീരുകയും ഏകാഗ്രതയ്ക്ക് ഭംഗം വരികയും ചെയ്യുന്നു. (3) പ്രവര്‍ത്തനം (തൊഴില്‍) മിക്കപ്പോഴും ഒന്നുതന്നെയാകുമ്പോള്‍ കുട്ടികള്‍ക്കും അധ്യാപകര്‍ക്കും വിരസത അനുഭവപ്പെടുന്നു. (4) അധ്യാപകവേതനം കുട്ടികളുടെ തൊഴില്‍കൊണ്ട് നിര്‍വഹിക്കപ്പെടേണ്ടിവരുമ്പോള്‍ കുട്ടികള്‍ക്കു താങ്ങാനാകാത്തവിധം ജോലി ചെയ്യേണ്ടിവരുന്നു. (5) കഴിവും ഭാവനയും ആത്മാര്‍ഥതയും ത്യാഗസന്നദ്ധതയുമുള്ള അധ്യാപകരെ ലഭിക്കുക അത്ര എളുപ്പമല്ല. (6) ക്രമേണ താത്വികവശം ബലികഴിക്കപ്പെട്ട് ചടങ്ങുകളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകൃതമായിപ്പോകുന്നു. (7) കാലദേശോചിതങ്ങളായ പരിഷ്കാരങ്ങള്‍ വരുത്താനുള്ള വൈമുഖ്യം മൂലം ഒരുതരം നിര്‍ജീവത്വം അതിനു വന്നുചേരുന്നു.

തൊഴിലുമായി വിദ്യാഭ്യാസത്തെ ബന്ധപ്പെടുത്തുക എന്ന ആശയത്തിനു വിദ്യാഭ്യാസചിന്തകന്‍മാര്‍ വലിയ പ്രസക്തിയും മൂല്യവും കല്പിക്കുന്നു. കാലാനുസൃതമായി വിദ്യാഭ്യാസം പരിഷ്കരിക്കപ്പെടുമ്പോള്‍ അടിസ്ഥാനവിദ്യാഭ്യാസ പദ്ധതിയുടെ പല അംശങ്ങളും അതില്‍ ലയിക്കുമെന്നു പ്രതീക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു.